Đặc điểm giáo dục tiểu học Australia

Chị Trương Nguyễn Thoại Giang (48 tuổi, quê Bình Dương, hiện làm việc cho Chính phủ Australia) san sớt đặc điểm của giáo dục tiểu học nước này.

Giáo dục phổ biến ở Australia kéo dài 13 năm. Tiểu học bắt đầu từ lớp dự bị đến lớp 6. Trung học từ lớp 7 đến lớp 12. Khi được 5 tuổi, học trò sẽ vào lớp dự bị. Chất lượng giáo dục của Australia nằm trong Top 5 thế giới. Chương trình học đa dạng, phong phú và linh hoạt bao gồm tri thức và kỹ năng cần thiết để giúp cho học sinh học tập và phát triển trong cuộc đời.

Bộ Giáo dục tiểu bang đưa ra quy định tổng quát về chương trình học kèm theo đề nghị, kết quả cần đạt. Dựa vào khung của Bộ, các trường sẽ lên chương trình dạy và học cụ thể. Thầy cô không bức dùng công cụ hỗ trợ nào, hay sách gì miễn sao học sinh đạt được kết quả như mong muốn.

Australia không có sách giáo khoa, chỉ có sách tham khảo. Các trường lên chương trình học hàng năm đều có sự tham gia góp ý của đại diện thầy cô, học trò, phụ huynh và cộng đồng cư dân địa phương. Chương trình học phản ánh tầm nhìn, định hướng và mục đích của mỗi trường.

Thầy cô quan niệm chỉ khi học sinh vui vẻ khi đến trường thì mới đạt được kết quả học tập tốt và có cơ hội tỏa sáng. Quan hệ giữa thầy và trò không phải là "đọc - chép" hay "dạy - học" theo nghĩa đen mà thầy cô là người hướng dẫn và học sinh được hướng dẫn. Thầy cô đối xử với học trò rất đồng đẳng, công bằng, cho nên học sinh Australia rất tự tín trong giao dịch.

Ngoài việc truyền đạt kiến thức cho học trò, thầy cô chú trọng chỉ dẫn cách học và nghiên cứu để các em có thể ứng dụng cho việc học và trong cuộc sống hiện tại cũng như ngày mai sau này. học sinh được học về chính mình và vị trí của mình trong xã hội, có trách nhiệm về thể lực và việc học tập của mình. Nhờ vậy, các em được đoàn luyện tư duy cũng như tính tự lập và tự giác từ rất sớm.

Ngay từ lớp dự bị, con tôi đã có bài tập về nhà. Đề bài là bộc lộ sinh vật biển mà cháu yêu thích. Cháu tự lớp thông báo, hình ảnh từ sách tham khảo thiếu nhi và Internet. Tôi chỉ hỗ trợ bằng cách đưa cháu đi thư viện mượn sách và hướng dẫn truy cập Internet, còn cháu tự hoàn thành bài tập theo cách riêng.

Chương trình giáo dục phổ biến về căn bản bao gồm 8 lĩnh vực: (1) Tiếng Anh, (2) Toán, (3) Khoa học, (4) Khoa học tầng lớp và nhân bản, (5) Nghệ thuật, (6) Ngôn ngữ, (7) Sức khỏe và Thể dục, (8) Kỹ thuật. Từ lớp dự bị cho đến lớp 2, chương trình học chú trọng vào Tiếng Anh, Toán, Nghệ thuật, Khả năng từng lớp, Sức khỏe và Thể dục. Từ lớp 3 đến 8, chương trình được mở rộng và nhấn mạnh vào Tiếng Anh, Toán, Khoa học, Ngôn ngữ, Sức khỏe và Thể dục.

Thể lực của học sinh được đặc biệt chú trọng. Sân chơi, phòng tập thể thao chẳng thể thiếu. Các môn thể thao phổ biến của học đường là bơi lội, bóng bầu dục, bóng rổ, bóng lưới, thể dục công cụ, tennis, bóng đá và điền kinh. Đa phần mỗi học trò chơi chí ít 2 môn thể thao. Trường tiểu học nơi con tôi theo học mỗi năm có hai tuần học bơi bắt.

Những môn phụ như Thiết kế, Sáng tạo và Kỹ thuật, Tin học khuyến khích tư duy. Âm nhạc là môn tự chọn được yêu thích. Hầu như học sinh nào cũng hiểu biết tương đối về âm nhạc và chơi chí ít một loại nhạc cụ. Âm nhạc giúp các em có cuộc sống phong phú hơn khi trưởng thành. Nhà trường cũng kiến tạo những tiết học về Ca kịch, Nói trước công chúng, nhằm hoàn thiện cá nhân học sinh.

Ngoài ra, mỗi trường còn có nhiều chương trình ngoại khóa như cắm trại, văn nghệ cuối năm, triển lãm nghệ thuật hay các câu lạc bộ như đánh cờ, đan móc, toán, khoa học, làm vườn, làm mô hình. Những hoạt động này trước là tạo một sân chơi lành mạnh sau giờ lên lớp, khơi gợi những kỹ năng tiềm tàng của học trò, sau là nâng cao kỹ năng giao thiệp, từng lớp.

Nội dung chương trình học tập được thiết kế nhằm nâng cao tri thức mọi mặt, tẩm bổ khả năng, khuyến khích học sinh nghĩ suy độc lập nhưng ưng ý sự khác biệt của từng cá nhân khác. Từ đó các em có thể tự phác họa và hoạch định con đường mình đi và tự tín hơn về tương lai để hội nhập cuộc sống một cách hài hòa.

học sinh lớp 6 trường tiểu học Yarraville West Primary School hóa trang thành Teletubbies trong Lễ hội Halloween. Ảnh: Thoại Giang

bình thường một lớp tiểu học có 22 học trò. Ngoài cô giáo chủ nhiệm còn có các xuân đường chuyên môn như ngoại ngữ, vi tính, nghệ thuật và thể dục. Tỷ lệ nhàng nhàng là một phụ thân trên 12 học sinh. quờ quạng thầy cô từ tiểu học cho đến trung học đều có bằng đại học sư phạm.

Phụ huynh và học sinh chọn ghi danh vào trường công hay trường tư tùy theo nhu cầu và khả năng tài chính của gia đình. Trường tư gồm có trường công giáo và trường độc lập (independent school). Các trường độc lập có phương châm giáo dục riêng, hay theo một đạo nào đó như Tin lành, Do thái giáo hay Hồi giáo.

Tiểu bang Victoria, với dân số 6,5 triệu có hơn 1.500 trường công, gần 500 trường đạo thiên chúa và 200 trường độc lập. phí cho trường công một niên học khoảng $1.000 trong khi hoài của trường tư có thể gấp 20 lần. Các gia đình ở vùng xa xôi heo hút hay vì một lý do nào đó mà không muốn con đến trường cũng có thể xin phép chính phủ được dạy con tại nhà.

Ngoài trường chính quy, Australia còn có các mô hình dài khác như trường đặc biệt dành cho trẻ nít khuyết tật, chậm phát triển, tự kỷ; trường dành cho học sinh di dân mới đến Australia; trường Ngôn ngữ cộng đồng với hơn 40 tiếng nói được dạy phản ánh từng lớp đa văn hóa, đa sắc tộc của Australia. phổ thông nhất là tiếng Trung, Việt, Hy lạp, Italy và Ả rập.

Tóm lại, giáo dục phổ quát ở Australia ngay từ bậc tiểu học đã đào tạo học trò thành một người học thành công, toàn diện, một cá nhân chủ nghĩa tự tin và sáng tạo, một công dân chủ động và hiểu biết, bao gọn trong tiếng Anh bình dân là "round person". Một học trò lớp 3 chưa giỏi Toán cứ loay hoay mãi với phép nhân chia nhưng ngược lại có thể đứng trước lớp thuyết trình rành rọt về hệ dữ.

Cũng không có gì sửng sốt khi hai học sinh lớp 4 và lớp 6 sau khi trò chuyện chơi game chán liền xoay qua bàn về ông Thủ tướng đương chức và khả năng ông này sẽ bị đảng đối chọi đánh bại trong kỳ bầu cử sắp tới.

Thoại Giang