Giải đáp hàng ngày những thắc mắc về sức khỏe của bạn đọc

Mời độc giả theo dõi tư vấn trực tuyến cùng chuyên gia.

Bệnh hen - Những lưu ý khi trời rét

Hen là bệnh viêm kinh niên của đường thở đang ảnh hưởng tới hơn 3 triệu người Việt Nam. Cơn hen (khò khè, khó thở dữ dội) do co thắt phế quản có thể nguy hiểm đến tính mệnh nếu không được đề phòng và xử trí hiệp. Hằng năm, số bệnh nhân bị cơn hen cấp tính gia tăng vào dịp Tết. Các nguyên cớ chính gây cơn hen cấp tính: tình trạng đổi thay thời tiết; do ăn, uống, hít phải chất gây dị ứng; đổi thay xúc cảm đột ngột; hoạt động gắng sức hoặc đang bị bệnh nhiễm khuẩn: viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản...

Bệnh hen tiềm tàng

Hen là tình trạng viêm kinh niên của đường thở (hệ thống phế quản). Khi cơn hen cấp tính đã dứt, người bệnh trở về thể gần như thường nhật, không bị khò khè, khó thở. Chính bởi thế họ thường chủ quan, cho rằng bệnh đã khỏi và quên rằng tình trạng viêm vẫn đang tiềm tàng, chỉ cần có tác nhân gây kích thích là cơn hen cấp có thể bùng lên.

Phế quản thường nhật - Phế quản co thắt

ngừa cơn hen

Cần phải làm gì để vui tết khi trong khi mắc bệnh hen, GS.TSKH. Nguyễn Năng An, Chủ tịch Hội Hen, Dị ứng Miễn dịch lâm sàng Việt Nam cho biết: “Hai điều khôn xiết cơ bản cần lưu ý với người mắc hen là khôn xiết tránh tiếp xúc với các nhân tố khởi phát cơn hen và luôn mang theo thuốc cắt cơn hen tác dụng nhanh dạng bình xịt để có thể xử trí tức thời”. Người bệnh và gia đình cần tránh các tác nhân yếu tố kích phát cơn hen:

- Thời tiết lạnh: cần mặc ấm, quàng khăn, tránh nhiễm lạnh khi ra đường.

- Bụi nhà: khi thu vén nhà cửa đón Tết, cần đeo khẩu trang. Tốt nhất, người nhà nên dọn dẹp, trong lúc người bệnh hen đi ra ngoài.

- Khói: cần tránh xa các loại khói như: khói thuốc lá, khói bếp, khói nhang, khói than củi...

- Lông thú vật: chó, mèo, thú nhồi bông... khi hít phải có thể làm xuất hiện cơn hen.

- Mùi hóa chất: tránh sử dụng các bình xịt có mùi, làm thức ăn có mùi nặng trong nhà.

- Thức ăn đã từng gây dị ứng cần tránh (tôm, cua, hải sản...). Tránh dùng các thức ăn lạ, khi chưa biết có gây kích ứng tới đường thở hay không.

- cẩn trọng khi dùng thuốc nhất là các thuốc tim mạch cần có sự chỉ định của bác sĩ. Aspirin cũng được chứng minh có thể gây cơn hen.

- Tránh làm việc gắng sức ở người lớn và chạy nhảy nhiều ở trẻ nít bị hen.

- Người bệnh hen cũng cần tránh các dạng cảm xúc quá mức: quá vui, quá buồn... có thể gây kích ứng cơn hen.

- Đối với người bệnh hen ở bậc 2 (đã kiểm soát bệnh được một phần) và bậc 3 (chưa kiểm soát được bệnh) cần sử dụng thuốc phòng ngừa theo đơn thuốc, không được tự ý bỏ thuốc khi chưa có quan điểm của bác sĩ.

Xử trí cơn hen

Tình trạng viêm ở đường thở luôn tiềm ẩn ở bệnh nhân hen và chỉ cần có tác nhân gây kích thích là cơn hen cấp có thể bùng lên. Lời khuyên của các nhà chuyên môn đối với bệnh nhân hen là luôn mang theo thuốc cắt cơn hen tác dụng nhanh ở dạng bơm, xịt như salbutamol, terbutaline... Đây là các thuốc có tác dụng giãn phế quản nhanh giúp người bệnh chóng vánh thoát khỏi tình trạng khó thở khi có cơn cấp. Thuốc được xịt qua đường họng và tác dụng trực tiếp vào phế quản nên thời gian tác dụng nhanh hơn dạng uống. Khi có cơn khó thở, bệnh nhân dùng ngay 2-4 liều xịt vào họng. Cần lưu ý, thuốc xịt hen chỉ có tác dụng tốt khi xịt thuốc đồng thời hít sâu vào. Tiếp đó, cho bệnh nhân tránh xa nơi có tác nhân gây kích ứng cơn hen, phong thái nửa ngồi, nửa nằm cho dễ thở và chóng vánh liên lạc với bác sĩ để được chỉ dẫn xử trí các bước tiếp theo (tiếp kiến xịt thuốc hoặc chuyển người bệnh tới cơ sở y tế gần nhất).

hiện, y học đã nghiên cứu ra các thuốc mới hoàn toàn có thể kiểm soát và đề phòng bệnh hen. Người mắc hen nên sớm tìm tới các cơ sở y tế có điều kiện đo chức năng hô hấp để khám và dùng thuốc phòng ngừa căn bệnh này để có sức khỏe tốt và một cuộc sống thường nhật không bị ảnh hưởng bởi bệnh hen.

BS. Phạm Văn Tiến