Những bệnh hô hấp thường gặp lúc giao mùa như: cảm cúm, viêm mũi họng, viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi và những bệnh mạn tính dễ tái phát như: hen phế quản, giãn phế quản,bệnh phổi tắt nghẽn kinh niên (COPD)… sẽ có những đợt cấp rồi trở nặng khi gặp điều kiện thuận lợi.
Trong tháng đầu năm 2018, số lượt người bệnh đến khám các vấn đề hô hấp tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV. ĐHYD) tăng khá nhiều. Trong đó, bệnh hen phế quản và COPD chiếm khoảng 80%, những bệnh khác như cảm cúm, ho… chiếm khoảng 20%. Người già và trẻ nhỏ là những đối tượng chính yếu mắc bệnh, trong đó người già chiếm khoảng 70% lượt khám.
ThS.BS. Nguyễn Như Vinh - Trưởng khoa dò xét chức năng hô hấp BV. ĐHYD cho biết: “Cúm ác tính là một trong những bệnh hô hấp hiểm nhất. Cảm cúm đa phần là tự hết chứ chưa có thuốc đặc trị, nhưng cúm ác tính có thể dẫn đến tử vong mà không có dấu hiệu báo trước. Bên cạnh đó, bệnh viêm phổi cũng đặc biệt nặng nề đối với trẻ nhỏ vì nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có thể tử vong. Còn người lớn mắc viêm phổi đa phần phải điều trị nội trú. Ngoài ra, hen và COPD cũng là những bệnh hiểm nguy, gây tử vong nếu vào đợt cấp mà không nhập viện kịp thời”.
Trường hợp bé P.H.A - 3 tuổi (Biên Hòa, Đồng Nai) do sẵn cơ địa dị ứng nên hay bị sổ mũi, viêm họng… Những ngày giữa tháng 1/2018, bé A. bị sốt nhẹ, ho thúng thắng, thở khò khè. Gia đình chủ quan trước những triệu chứng vì cho rằng đây chỉ là cảm cúm thường ngày nên đã mua thuốc theo đơn cũ cho bé uống. Hết đơn thuốc, bé không đỡ mà còn nặng hơn với những triệu chứng khó thở, bỏ ăn và tình trạng ngày một xấu đi. Gia đình gấp rút đưa bé vào khám BV. ĐHYD thì thầy thuốc kết luận bé bị viêm phổi cấp do virút. Vì không có thuốc đặc trị nên bé được điều trị nâng đỡ, uống thêm vitamin C, và sử dụng các loại thuốc hỗ trợ khác. hiện thời, bé đã khỏe và đã được xuất viện.
Đối với trẻ dưới 6 tuổi, phần đông hệ miễn nhiễm chưa hoàn thiện sức đề kháng yếu, rất dễ bị nhiễm bệnh trong thời điểm giao mùa. Trẻ khi mắc bệnh thường diễn biến nặng và khó lường. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ xảy ra các biến chứng hiểm như suy hô hấp cấp, viêm phổi, ápxe phổi, tràng khí, tràng dịch màng phổi và có thể dẫn đến tử vong. Vì vậy, các bậc bố mẹ nên theo dõi trẻ khi trẻ có những dấu hiệu dị thường, nên đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để điều trị đúng và kịp thời. trẻ nít cần tiêm chủng đầy đủ, nhất là mũi phòng bệnh thường gặp lúc giao mùa.
con trẻ cần tiêm chủng đầy đủ, nhất là mũi phòng bệnh thường gặp lúc giao mùa
Người cao tuổi mắc bệnh trong đó căn do thường gặp nhất là sự thay đổi thời tiết làm tái phát các bệnh kinh niên của hệ hô hấp. Các nhân tố ô nhiễm môi trường, các bệnh lý nhiễm khuẩn vùng răng miệng, đặc biệt các bệnh lý tuổi tác như: đái tháo đường, tăng áp huyết, tim mạch, suy gan, suy thận làm hệ miễn dịch suy yếu khiến người cao tuổi dễ mắc bệnh hô hấp. Bệnh gặp ở người cao tuổi thường nặng hơn người trẻ rất nhiều, nhất là đối với trường hợp không có triệu chứng lâm sàng tiêu biểu, do đó người cao tuổi thường đi khám muộn, khi bệnh đã nặng.
Ngoài ra, phụ nữ mang thai cũng là đối tượng cần quan hoài vì sức đề kháng trong thời đoạn mang thai yếu hơn thông thường. Thai phụ khi mắc cảm cúm thường ngại dùng thuốc vì sợ ảnh hưởng đến thai nhi, khiến bệnh kéo dài và thân mệt mỏi. nên chi, việc phòng bệnh là ưu tiên hàng đầu với thai phụ, bằng cách hạn chế xúc tiếp với người đang mắc bệnh hô hấp. Những nữ giới có bệnh hô hấp kinh niên cũng cần theo dõi và kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe trong giai đoạn mang thai.
Một số cách phòng tránh các loại bệnh giao mùa như sau:
- Giữ cho thân thể khỏe mạnh bằng cách tăng cường vận động.
- Ăn đầy đủ chất và các nhóm dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng.
- Tiêm phòng vắcxin cúm đầy đủ.
- Cần giữ gìn vệ sinh cá nhân, nhà ở thông thoáng, ít bụi bẩn.
- Che mũi, miệng khi ho hoặc hắt hơi, nếu dùng tay che miệng thì nên rửa sạch với xà phòng, tránh khạc nhổ cực.
- Hạn chế thức ăn lạnh, giữ ấm thân khi trời lạnh.
dùng đều đặn và đầy đủ đơn thuốc của thầy thuốc đối với những bệnh mạn tính để tránh trường hợp bệnh tái phát nặng hơn.
ThS.BS. Nguyễn Như Vinh – TP (ghi)