Việc kháng kháng sinh là một mối hiểm họa to lớn bởi lẽ vi khuẩn gây bệnh sẽ thoải mái lộng hành, phát triển mà không còn sợ hãi trước các khí giới của con người. 5 vi khuẩn dưới đây có tốc độ kháng thuốc mạnh nhất trong vòng 5 năm qua.
1. Vi khuẩn gây thương hàn Salmonella typhi (ST)
Đây là vi khuẩn dễ lây, thủ phạm gây sốt thương hàn, một loại nhiễm khuẩn hiểm ảnh hưởng đến hơn 21 triệu người trên thế giới mỗi năm. Trong số này có khoảng 1% nhóm người bị nhiễm khuẩn hay 223.000 người chết vì ST.
Tháng 11/2016, một chủng ST đã xuất hiện tại Pakistan, kháng 5 loại thuốc kháng sinh, riêng kháng sinh dạng uống (azithromycin) là còn tác dụng. Kể từ đó đã có 858 trường hợp nhiễm bệnh, 4 ca tử vong ở một tỉnh của Pakistan. Đáng ngại hơn, chủng ST đổi thay từ kháng đa thuốc (kháng chí ít ba loại kháng sinh) sang kháng thuốc rộng rãi (kháng với quơ trừ hai loại) chuẩn y cơ chế cướp đoạt một mảnh DNA, được gọi là plasmid, có chứa quơ các gene kháng mới cấp thiết.
Nếu đấu tiến hóa, dòng khuẩn này trở thành cực kỳ hiểm nguy, chẳng thể chữa trị được bằng thuốc kháng sinh thường nhật do chúng trên dưới một plasmid khác có các gene kháng lại hai loại kháng sinh chung cục và trở thành kháng với quờ quạng các thuốc kháng sinh hiện có. Khi đó người bệnh chỉ cần bị một nhiễm khuẩn bình thường cũng có thể tử vong do không có thuốc kháng sinh nào diệt được.
Khuẩn kháng thuốc Salmonella typhi.
2. Vi khuẩn gây bệnh lao Mycobacterium tuberculosis (MT)
Mycobacterium tuberculosis là “kẻ giết người” lây hàng đầu thế giới, gây ra hơn 1,7 triệu ca tử vong mỗi năm. Một trong những lý do khiến MT trở nên “cứng cổ” là do chúng ẩn náu bên trong các tế bào của thân thể. Điều này đồng nghĩa, để điều trị nhiễm lao, người ta phải dùng tới 4 loại kháng sinh khác nhau liên tục trong vòng 6 tháng liền.
Ước tính, có tới 13% tổng số ca bệnh lao mới là kháng đa thuốc, riêng châu Âu, bao gồm cả Nga, là khu vực có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất. Điều này đáng ngại bởi khuẩn lao kháng đa thuốc đòi hỏi phải điều trị lâu hơn (thường từ 18 đến 24 tháng) và phải sử dụng kháng sinh đắt tiền, có hại cho thận và các cơ quan khác. ngày nay, đã có 6% trường hợp mắc lao kháng thuốc rộng rãi (kháng với vớ trừ hai loại kháng sinh). Với tỷ lệ thành công điều trị chỉ đạt khoảng 30%, nguy cơ lây lan toàn cầu của bệnh lao kháng thuốc rộng rãi khiến cho 123 nhà nước trên toàn thế giới đang rất quan hoài hiện nay.
3. Klebsiella pneumoniae (KP)
Klebsiella pneumoniae là một loại vi khuẩn phổ quát được tìm thấy trong da, ruột và đất. Thủ phạm gây ra một loạt nhiễm khuẩn nguy hiểm, nhất là nhóm người có hệ miễn dịch bị tổn thương, suy yếu. Do vi khuẩn đặc biệt phổ thông ở các bệnh viện, nên đây là một trong những mối đe dọa rất lớn đối với ngành y và lĩnh vực coi sóc sức khỏe cộng đồng.
Trong năm 2013, riêng tại Mỹ có tới 8.000 trường hợp vắng về tình hình khuẩn KP, tỷ lệ tử vong là 50% đối với những người bị nhiễm trùng máu. Năm 2016, một chủng Klebsiella pneumoniae đã được xác định tại Mỹ có khả năng kháng ắt 26 loại kháng sinh bình thường đang được dùng, (chuyên môn gọi là toàn kháng (Pandrug Resistant hay PDR). Bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn dễ bị tử vong do thiếu phương pháp điều trị thay thế. Đây không phải là trường hợp cá biệt bởi nhiều vi khuẩn khác cũng trở nên toàn kháng.
Khuẩn Mycobacterium tuberculosis.
4. Pseudomonas aeruginosa (PA)
Giống như Klebsiella pneumoniae, PA là một loại vi khuẩn gây nhiễm trùng ở những người có hệ miễn dịch bị thương tổn, nó đặc biệt phổ thông ở các bệnh viện. Tại Mỹ, mỗi năm có khoảng 51.000 ca nhiễm khuẩn PA liên hệ đến công tác coi sóc sức khỏe, khoảng 400 người tử vong. Trong vòng 5 năm trở lại đây, 29 trường hợp nhiễm Pseudomonas aeruginosa kháng thuốc ắt đã được mỏng xuất ngày nay các bệnh viện của Anh.
Nhiễm khuẩn Pseudomonas aeruginosa cũng là duyên do gây tử vong hàng đầu cho người bị xơ nang. tỉ dụ, năm 2013, hơn 42% bệnh nhân xơ nang bị nhiễm khuẩn Pseudomonas aeruginosa mãn tính được điều trị bằng colistin, kháng sinh “dòng chung cục”. Lý do, hầu hết các bệnh nhiễm khuẩn này đều kháng với mọi loại thuốc kháng sinh khác.
5. Vi khuẩn gây bệnh lậu Neisseria gonorrhoeae (NG)
Có khoảng 78 triệu trường hợp trên toàn cầu bị nhiễm vi khuẩn gram âm Neisseria gonorrhoeae hay còn gọi là lậu cầu NG, gây ra bệnh lậu truyền qua đường tình dục ở cả hai giới. Mặc dù không gây tử vong, nhưng khuẩn NG lại tạo ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và vĩnh viễn, nhất là vô sinh nếu không được điều trị sớm và đúng cách.
Khoảng 1/3 các ca nhiễm khuẩn Neisseria gonorrhoeae đều kháng với ít nhất một loại kháng sinh. Đáng ngại hơn, một loại “siêu khuẩn gonorrhoeae” thỏa hiệp với quờ quạng trừ một loại kháng sinh duy nhất mới được phát hiện.
Hai trong số những trường hợp được thưa trước hết về siêu khuẩn này đều ở Australia. Đây là điều đáng ngại, bởi Neisseria gonorrhoeae kháng thuốc rộng rãi có thể truyền nhanh nếu mọi người có quan hệ với nhiều bạn tình. Trong một số trường hợp, nếu bệnh lậu không được điều trị có thể xâm nhập máu, gây sốc nhiễm khuẩn và dẫn đến tử vong.
Ngọc Anh
( (Theo Conversation) )
0 nhận xét:
Đăng nhận xét